Rozwód
Konsekwencje rozwodu dla firmy i majątku zależą przede wszystkim od formy własności. Najpopularniejszą formą prowadzenia działalności jest zarejestrowanie firmy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Prowadzenie takiej działalności jest tanie i łatwe, ze względu na uproszczoną księgowość oraz duży wybór form opodatkowania. Należy jednak pamiętać, że wszelkie zobowiązania firmy mogą obejmować majątek prywatny przedsiębiorcy (jak również majątek współmałżonka). W przypadku nieterminowej spłaty kredytu na prowadzenie działalności, bank może sięgnąć po majątek osobisty przedsiębiorcy, co może skutkować utratą mieszkania lub domu, w którym się mieszka. Jeśli zalega się z płatnościami do ZUS lub Urzędu Skarbowego, może dojść do zajęcia oszczędności lub część wynagrodzenia przedsiębiorcy lub jego współmałżonka. Majątek firmy uważa się za majątek wspólny, chyba że istnieje wcześniejsza umowa o rozdzielności majątkowej. W takim przypadku, majątek firmy zostanie podzielony podczas rozwodu. Proces podziału jest dość skomplikowany, ponieważ przedsiębiorca zazwyczaj nie posiada znaczących środków finansowych, które należałyby do niego, a podział takiej firmy może w znacznym stopniu osłabić jej działalność, a nawet doprowadzić do jej upadku. Często dochodzi do wyprzedaży środków produkcji, maszyn, urządzeń, a nawet siedziby firmy (jeśli jest własnością firmy) w celu spłaty współmałżonka, co może prowadzić do katastrofy lub upadku firmy, a leczenie takiej sytuacji trwa latami. Przekształcenie firmy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) lub spółkę akcyjną jest droższe, ale zapewnia większe bezpieczeństwo. Należy jednak pamiętać, że aktywa i udziały w takiej spółce również będą podlegać podziałowi lub spłacie współmałżonkowi, ale proces taki jest łatwiejszy. Trzeba pamiętać, że współmałżonek po rozwodzie jest zazwyczaj osłabiony nie tylko psychicznie, ale także finansowo. Zwykle musi płacić alimenty i finansowo wspierać dzieci.
Poważna choroba
W przypadku poważnej choroby należy również rozważyć dwie sytuacje. Pierwsza z nich dotyczy prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. W takim przypadku konieczne jest zastanowienie się, kto będzie w stanie zastąpić właściciela firmy. Czy powinien to być pracownik lub członek rodziny? Warto wcześniej ustalić tę kwestię. Kolejną opcją jest wyznaczenie sukcesora. Istotne jest także odpowiednie ubezpieczenie głównego właściciela. Jeśli prowadzimy spółkę prawną, powinniśmy określić, kto będzie prezesem, a także wyznaczyć sukcesora zarówno w firmie, jak i w sferze majątku osobistego.
Śmierć
Gdy osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą umiera, firma przestaje istnieć. W tej sytuacji nie istnieją dobre rozwiązania. Decyzję dotyczącą majątku firmy musi podjąć najwyższy sąd, co może trwać bardzo długo. Szkoda byłoby, gdy dorobek właściciela firmy poszedłby na marne.
Właściciel musi się zastanowić i przygotować odpowiednie rozwiązanie. Powinien rozważyć, czy chce, aby jego praca została zmarnowana, ustalić sukcesora, zadbać o odpowiednie ubezpieczenie oraz ewentualne przekształcenie firmy. Aby to zrobić, nie należy podejmować pochopnych decyzji, lecz skonsultować się z doradcą finansowym. To właśnie on powinien na twoje zlecenie przygotować propozycję. Gdy zdarzy się śmierć prezesa, członka zarządu lub udziałowca, również należy odpowiednio przygotować firmę do takiej sytuacji. Tutaj również warto skonsultować się z doradcą finansowym.
W przypadku prowadzenia działalności jako spółka cywilna, która opiera się na współpracy dwóch lub więcej osób (jeśli nie, trzeba założyć jednoosobową działalność gospodarczą), należy również odpowiednio przygotować firmę na wypadek śmierci właściciela. Należy przemyśleć przekształcenie firmy, wyznaczyć sukcesora, zająć się ubezpieczeniem oraz kształceniem kadry. Wszystkie te aspekty powinny być dokładnie przemyślane. Warto skonsultować się z doradcą finansowym w tej sprawie.
Prezes Zarządu FPC International
Specjalista z 30 letnim doświadczeniem w branży ubezpieczeniowo-inwestycyjnej
Ryszard Jurkowski