W obecnym czasie, szybko zmieniającego się prawa problemy z prowadzeniem działalności mają nawet najwybitniejsi pracodawcy. Gmatwanina sprzecznych przepisów stwarza zagrożenie postępowania nie tylko na granicy prawa, ale również niezgodnie z prawem. Jeśli tego typu postępowanie staje się czymś normalnym to trzeba zadać sobie pytanie: czy wobec nieuczciwego postępowania, przekroczenia granicy, często trudno uchwytnego, jesteśmy bezbronni?
Najczęściej działanie na szkodę spółki prowadzone jest ze strony konkurencji, rzadziej przez naszych partnerów w biznesie - do takich zachować nie tylko jesteśmy przyzwyczajeni, ale wpisuje się to w znane schematy postępowania. Poważne problemy zaczynają się w momencie, gdy przeciwnikiem, wrogiem jest ktoś z najbliższego otoczenia, często kolega przyjaciel albo ktoś z rodziny. W takich sytuacjach ważne jest ustalić kto jest inicjatorem (prawdziwym pomysłodawcą) tego typu działań na szkodę spółki. Często zdarza się że osobnik X występuje przeciw spółce i działa na jej szkodę, a rzeczywistym szefem jest ktoś kto się ukrywa. Trzeba również znaleźć przyczynę takiego postępowania, a może to być władza, pieniądze, albo chęć wrogiego przejęcia spółki lub zwyczajna zemsta. Należy uchwycić kto jest szefem, powód wrogiego działania, ale także gdzie została przekroczona trudna do uchwycenia granica, która może powodować odpowiedzialność odszkodowawczą ale i karną.
Wprowadzenie do porządku prawnego postępowania na szkodę spółki ma chronić uczciwość działania konkurencji, a także dobre obyczaje kupieckie. Umyślne działania na szkodę spółki są zaprzeczeniem tych zasad. Artykuł 585 Kodeksu Spółek Handlowych przewiduje karę pozbawienia wolności do lat pięciu oraz grzywnę. Karze podlega każdy, kto biorąc udział w tworzeniu spółki, a także kto jest członkiem rady nadzorczej, zarządu, likwidatorem, członkiem komisji rewizyjnej, działa na szkodę spółki. Karalne działanie lub zaniedbywanie obowiązków polega na przekraczaniu uprawnień lub na podejmowaniu decyzji obiektywnie niekorzystnych dla spółki. Wprawdzie powierzenie komukolwiek prowadzenia i reprezentowania spółki nie zawsze zawiera element zaufania, ale rzadko kiedy sprzeniewierzenie jest wprost traktowane jako działanie na szkodę spółki. Sprzeniewierzenie musi więc mieć związek z naruszeniem uprawnień stanowiące niedopełnienie obowiązków. Jeśli członek zarządu kradnie pieniądze należące do spółki to popełnia pospolite przestępstwo a nie w szczególny sposób działa na szkodę spółki. Niewątpliwie działa na szkodę spółki ten kto narusza jej interes. Popełnia przestępstwo ten kto naraża majątek spółki, ponieważ zysk jest korzyścią z prowadzonej działalności gospodarczej. Co ciekawe jeśli na spotkanie z ważnym kontrahentem prezes spółki przyjdzie w crocsach lub krótkich spodniach i t-shircie nie podlega karze, bo mimo tego, że było to przyczyną nie zawarcia kontraktu, nie może być karany z artykułu 585 Kodeksu Spółek Handlowych.
Prezes Zarządu FPC International
Specjalista z 30 letnim doświadczeniem w branży ubezpieczeniowo-inwestycyjnej
Ryszard Jurkowski